Καλύτερα να σου βγει απάτη το trailer παρά η ταινία (λαική σοφία).
Μετά από το νερωμένο έπος της Narnia είμαστε λίγο καχύποπτοι κάθε φορά που ακούμε για Fauns…αν τα παιδιά θέλουν οπωσδήποτε να πάνε σινεμά θα τα συνοδεύσουμε σε κάποιο από τα σύγχρονα ενήλικα καρτούν όπου, ανάμεσα σε καλυμμένο σεξουαλικό χιούμορ και κινηματογραφικές αναφορές (για εμάς), υπάρχει και κάποιο fart joke (για αυτά).
Αν υποθέσουμε πως δεν ξέρουμε τίποτα για το Pan`s Labyrinth το Trailer ίσως και να μας ανησυχούσε: Οι Αμερικάνοι δεν βρήκαν κάποιον πρωτότυπο τρόπο για να μας πουλήσουν το φιλμ , παρά μόνο την κλασσική trailer-ική φωνή του έχω-φαρυγγίτιδα-αλλά-ήρθα-στη δουλειά αφηγητή που ανοίγει το φιλμ με τις λέξεις «In a dark time…». Για μια στιγμή νομίζουμε πως η ταινία είναι Prequel του LOTR αλλά για να σώσει την λογική μας εμφανίζεται ο Sergi Lopez, ως πλήρης Hitler-απομίμηση. Ο αφηγητής δεν έχει καν τον χρόνο να πάρει μια καραμέλα για το λαιμό και συνεχίζει απτόητος. «…when hope was bleak». Αν η φράση κλείσει με το «there was a Hobbit» θα είμαστε οι πιο ευτυχισμένοι άνθρωποι στον κόσμο αλλά ο άγνωστος σκοτώνει τις ελπίδες μας λέγοντας «There lived a young girl…whose only escape was…» (A hobbit?)

«a legend…» (With hobbits?)

«..who wanted her back». (In the Shire?).

Και μετά αναρωτιόμαστε γιατί αυτά τα φιλμ χάνονται γρήγορα από τις αίθουσες: Όταν το τμήμα marketing μιας κινηματογραφικής εταιρίας αποφασίζει να πουλήσει ένα πολλά υποσχόμενο, ευφάνταστο, καλογυρισμένο και ακατάλληλα για παιδιά φιλμ σαν μια νανουριστική Alice in Wonderland, με παλάτια, βασίλισσες και πιθανόν ένα στρατό από χνουδωτά κουτάβια δεν θα το δουν ούτε τα παιδιά (δεν έχει μάχες) ούτε οι μεγάλοι (έχει νεράιδες). Δεν είμαστε μπροστά στην cult ανοησία του Labyrinth (αν και θα φανταζόμασταν τον David Bowie ως Πάνα) και μερικές από τα γρήγορα μοντάζ υπόσχονται ανατριχίλες. Δοκιμάστε να δείτε το Trailer μειώνοντας τον ήχο στο μηδέν: Θα χάσετε λίγο από το υπνωτιστικό score του Javier Navarrete αλλά θα συγκεντρωθείτε με μεγαλύτερη ευκολία στον κόσμο που έπλασε ο Guillermo Del Toro: Όταν δεν μας αποσπά ο βραχνός τελάλης οι εικόνες του Del Toro μετατρέπονται από απλά κάδρα (παγανιστικής) ομορφιάς σε πλήρεις σκηνές από thriller (Η πρώτη εμφάνιση του Πάνα, οι γοτθικοί διάδρομοι και το ξύπνημα του αλλόκοτου όντος στο φινάλε). Ακόμα και ο Lopez πλέον μοιάζει απόλυτα απειλητικός- όταν πιάνει το σφυρί είμαστε σίγουροι πως δεν το προορίζει για κάποιο καρφί στον τοίχο.
Παρόλα αυτά τίποτα δεν φτάνει σε τρόμο τον ακούραστο περιγραφέα που με την πρόταση «In darkness there can be light...in misery there can be beauty» μοιάζει σαν να θέλει να παίρνει εκδίκηση από τον καθηγητή που του έβαλε D στην εργασία για τον Milton, υποχρεώνοντάς τον να παρατήσει το κολέγιο και να φυλακιστεί σε μια αφανή καριέρα τρειλερικού γλωσσοκοπάνα. Ευτυχώς για όλους, η πιο χρήσιμη φράση εμφανίζεται γραπτώς: Α Fairytale For Grownups. Μην τολμήσετε να συνοδεύσετε κάποιο παιδί σε αυτή την ταινία-εκτός και αν οι γονείς του σας χρωστούν χρήματα ή κάθε μέρα παρκάρουν πεισματικά στην δική σας θέση.

«Έγινε η πραγματικότητα παραμύθι ή το παραμύθι πραγματικότητα ;» σκεφτόμουν σαστισμένος με τους τίτλους τέλους της ταινίας. Ένας πραγματικός λαβύρινθος εκκολάφθηκε μέσα στο στομάχι μου, σαν 20 από εκείνα τα ζουμερά ταρτάκια στο «ρωμαϊκό» τραπέζι του δαίμονα των παθών, να στρογγυλοκάθονται στον πάτο του στομαχιού μου μαζί με τον φύλακα τους, σε μια σκηνή της ταινίας που η φαντασία σιροπιάζει κάθε δευτερόλεπτο της με δηλητήριο. Ο Guillermo Del Toro κατάφερε να δημιουργήσει αρκετές τέτοιες σκηνές γεμάτες αντιθέσεις , παίζοντας με τις επιθυμίες ενός μικρού κοριτσιού που έψαχνε τον δρόμο του παραδείσου έξω από την κόλαση της ανθρώπινης βίας.
Είναι ο τρίτος Μεξικάνος σκηνοθέτης που εντυπωσιάζει τον τελευταίο καιρό με τις σκηνοθετικές του ικανότητες, παίρνοντας με αυτή την ταινία τα ινία από τους συμπατριώτες του Alfonso Cuaron (The Children Of Men), και Alejandro González Iñárritu (Babel). Η φρεσκάδα των ταινιών τους και η ικανότητα τους να δημιουργούν ατμόσφαιρα γεμάτη αντιθέσεις θυμίζει κάτι από τις χαώδης μοναχικές ερήμους του Μεξικού, που σε οδηγούν στην γαλήνη της σκέψης και της φαντασίας, που σε κατακλύζουν ξεχασμένες αναμνήσεις. Ο Del Toro ώριμος πλέον στον χώρο του φανταστικού, έχοντας σαν παρακαταθήκη τα Hellboy, Mimic και κυρίως το Devil?s Backbone- το οποίο έχει πολλά κοινά σημεία με την εν λόγω ταινία, στημένο την ίδια εποχή, με την ίδια ατμόσφαιρα και πρωταγωνιστή πάλι ένα παιδί-στο Pan?s Labyrinth (Ο Λαβύρινθος του Πάνα) μπλέκει την αθωότητα ενός παραμυθιού με την κόλαση της πραγματικότητας, δημιουργώντας ένα κόσμο βγαλμένο από τις πιο τρομακτικές ιστορίες που μπορεί να πει ένας παππούς στον εγγονό του.
Η Ofelia (Ivana Baquero), η ηρωίδα του παραμυθιού, μετακομίζει στην επαρχία της Ισπανίας, με το τέλος του εμφυλίου, περίπου στα 1944, μαζί με την έγκυο μητέρα της για να συναντήσουν τον πατριό της, τον ήρωα της πραγματικότητας. Ο (Sergi López) Capitán Vidal, ένας αιμοσταγής αξιωματούχος του καθεστωτικού στρατού, γεμάτος φιλοδοξίες, ανήμπορες να σταματήσουν σε οποιαδήποτε εμπόδιο εμφανιστεί μπροστά τους, χρησιμοποιεί την μητέρα της Ofelia (Ariadna Gil) Carmen μόνο και μόνο για διαιωνίσει το είδος του... Από την άλλη, μια ομάδα επαναστατών αντιστέκεται στις φιλοδοξίες του Capitán Vidal, χαρίζοντας στην ατμόσφαιρα της ταινίας το κουτί της Πανδώρας .
Η μικρή Ofelia κρυμμένη στο πέπλο ασφαλείας της αγάπης της μητέρας της προσπαθεί να επουλώσει τα τραύματα του πολέμου πάνω της, βρίσκοντας διέξοδο σε ένα ξεχασμένο λαβύρινθο που κατοικείται από μια θεότητα βγαλμένη από αρχέγονες παραδόσεις και ξεχασμένες θρησκείες, αυτή του Πάνα(του θεού της πανίδας). Εκεί ο Πάνας (Doug Jones) θα της αναθέσει το δύσκολο έργο της εύρεσης της εξόδου από τον λαβύρινθο της ζωής της, ακολουθώντας την φαντασία της και την πίστη της στα παραμύθια.
Η δουλειά του Guillermo Del Toro στην ταινία είναι απλά φανταστική. Κρύβει όλα τα μυστικά σε ένα στοιχειωμένο λαβύρινθο στην καρδιά των δασών της επαρχίας της Ισπανίας, εμφανίζοντας παράλληλα όλη την μάταιη αλήθεια της βιαιότητας του ανθρώπου και του τρόπου ζωής του. Αφηγείται ένα παραμύθι γεμάτο αλληγορίες για την φασιστική Ισπανία του Φράνκο, παίζοντας με τις έννοιες της ελευθερίας και του ονείρου, που βρίσκονται κρυμμένες βαθιά στο ασυνείδητο ενός κοριτσιού. Η ισχνή αλλά και ταυτόχρονα δυναμική ισορροπία που διατηρείται κατά την διάρκεια της ανάμεσα στο φανταστικό και το πραγματικό, τα σημεία σύνδεσης τους και η ταυτοποίηση τους στο τέλος , είναι τα στοιχεία που εξυψώνουν την ατμόσφαιρα και προσφέρουν μια συναισθηματική φόρτιση αμείωτη, που σε κάνει να βλέπεις αυτό το φιλμ ευχόμενος να μην τελειώσει ποτέ.
Η παιδικότητα και η σκληράδα στον τρόπο γραφής του μοναδικού αυτού σεναρίου από τον Del Toro, μου ξεκλείδωσε στο μυαλό καινούργιους κόσμους. Κόσμους βγαλμένους από τα παραμύθια του Tim Burton και την κυνικότητα των ιστοριών του Terry Gilliam. Το σενάριο φυσικά υποστηρίχθηκε από στιβαρές ερμηνείες, όπως αυτή του Sergi López στο ρόλο του Capitan, γεμάτες υπερβολή και αλήθεια, που επιτρέψαν στο παραμύθι να γεννήσει τους ήρωες του ανακατεύοντας τον πόνο της γέννας με την χαρά της δημιουργίας μιας νέας ζωής. Τα σκηνικά, τα κοστούμια και ειδικότερα τα ειδικά εφέ, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν φειδωλά, κατάφεραν να συνδυάσουν άψογα την ειλικρίνεια με την μαγεία, τον άνθρωπο με μακρινές θεότητες και μυστηριώδη πλάσματα, την φύση με τον παράδεισο, προσπερνώντας έτσι τον ύφαλο της αληθοφάνειας των σκηνών και των χαρακτήρων του. Η μουσική περιμένει πάντα υπομονετικά στην γωνία να εμφανιστεί δημιουργώντας απαλά, αθώα μπερδέματα στον ρυθμό, ολοκληρώνοντας ένα ταξίδι, ένα κακοτράχαλο μονοπάτι σε ένα ξεχασμένο λαβύρινθο, που μόνο όταν βρήκα την έξοδο κατάλαβα πόσο αξιοθαύμαστη είναι η ικανότητα του Del Toro να μεταφέρει την φαντασία του επί της οθόνης.
Είναι μια από τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς, διαφορετική, κοσμική και πάνω από όλα ονειρική... Καλό ταξίδι!

Στην Ισπανία του 1944 υποτίθεται πως ο εμφύλιος πόλεμος έχει επισήμως λήξει, όμως το μίσος και η πόλωση εξακολουθεί να κυριεύει τις αντίπαλες παρατάξεις. Η Mercedes (Maribel Verdu) ταξιδεύει μαζί με την κορούλα της, Ofelia (Ivana Baquero), για να συναντηθεί με το σύζυγό της, τον Capitan Vidal (Sergi Lopez), έναν απολυταρχικό αξιωματικό του στρατού. Το στρατόπεδο προς το οποίο κατευθύνονται αποτελεί την εφαλτήριο επιχειρήσεων εκκαθάρισης των γύρω περιοχών από επαναστάτες. Το περιβάλλον για τη μικρούλα είναι ζοφερό, για καλή της τύχη όμως βρίσκει μία παραμυθένια διέξοδο από την ενήλικη πραγματικότητα, έναν λαβύρινθο που ίσως οδηγεί στην ελπίδα. Σε αυτή την ονειροβασία της που κρύβει κάθε λογής εκπλήξεις τη συνοδεύει ένας Φαύνος, ο οποίος φαίνεται να βασίζει πολλά στο κοριτσάκι.
Ο αγγλικός της τίτλος (και κατ' επέκταση η ελληνική μεταφορά του) είναι «Pan's Labyrinth» ('Λαβυρινθος Του Πάνα'), πουθενά όμως στην ταινία ο Φαύνος δε συστήνεται με το όνομα του μυθικού Πάνα. Μυθολογικά, ο Φαύνος είναι μία ρωμαϊκή θεότητα αντίστοιχη του περισσότερο γνώριμου και ελληνικής προέλευσης τραγοπόδαρου θεού.
Ένα παραμύθι είναι προτιμότερο από την πραγματικότητα. Η θέση αυτή φαίνεται πως συνοψίζει σε αδρές γραμμές νοηματικά το πόνημα (υποψήφιο για Oscar στην κατηγορία Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας και Καλύτερου Πρωτότυπου Σεναρίου) του μεξικανού δημιουργού Guillermo Del Toro. Πιθανότατα αυτή η φαντασιακού επιπέδου διαφυγή να θεωρείται άτοπη και ως εκ τούτου μάταιη από κάποιους, εκτός φυσικά κι αν η αληθινή όψη της ζωής είναι τόσο τρομακτική που σε αναγκάζει να κλείνεις φοβικά τα μάτια, τόσο που να μη θες να τα ξανανοίξεις. Παρόλα αυτά, το εν λόγω παραμύθι μέσα στο οποίο διαφεύγει η μικρή Ofelia κάθε άλλο παρά κατάλληλο για παιδικά μάτια είναι. Οι αποκρουστικές όσο και ευφάνταστες φιγούρες (εδώ θα δείτε έναν από τους τρομακτικότερους χαρακτήρες της χρονιάς) αλλά και η ιδιοτέλεια που χαρακτηρίζει τον Φαύνο σίγουρα δε μπορούμε να τα χαρακτηρίσουμε ως ένα τυπικό στοργικό καταφύγιο. Στο όνειρο όμως αυτό υπάρχει ελπίδα, αυτή ακριβώς που στη γνώριμη πραγματικότητα του πολέμου έχει χαθεί. Η στάση του Del Toro λοιπόν είναι σαφώς διατυπωμένη και αναφανδόν κατά του φασισμού και κάθε μορφής καταπίεσης. Η κατακρεούργηση των εκπροσώπων του καταλήγει να αποτελεί ηδονική διαδικασία για το θεατή που όσο περνούν τα λεπτά την προσμένει ανυπόμονα.
Η φωτογραφία της ταινίας στηρίζεται στη λεπτομέρεια χαρίζοντας μας μία ιδιάζουσα στην ομορφιά δημιουργία. Η διαχείριση του Del Toro στο ξεμπλέξιμο του μίτου της υπόθεσης είναι παθιασμένη και πλήρης σε συμβολισμούς. Ενδεικτικά, η επιλογή του Φαύνου ως το πρόσωπο που τείνει χείρα λύτρωσης στην Ofelia αντιπαλεύεται μία κατεστημένη άποψη για το αμαρτωλό παρελθόν του μυθικού αυτού όντως. Είναι επομένως ενδιαφέρον που αποτολμάται ένα τέτοιο ταίριασμα ακόμα και σε αντιπαράθεση με την αρρωστημένη κατάσταση ενός εμφυλίου σπαραγμού. Η σοβαρότερη ένσταση που έχω όμως ως προς το 'Λαβύρινθο του Πάνα' είναι η πλήρης αποκοπή του πραγματικού με το φανταστικό, με κίνδυνο να χαθεί κάπου στη πορεία η αυτόνομη αξία του δεύτερου και να προστρέξεις σε αυτόν μονάχα όταν ο πρώτος είναι αφόρητος. Αυτή πάντως η καλοδουλεμένη ταινία διαθέτει ικανοποιητικό επίπεδο ερμηνειών, με τη μικρή Ivana Baquero και τον Sergi Lopez να ξεχωρίζουν.
Από το «Pan's Labyrinth» μπορείτε να περιμένετε μία αγριεμένη και σκοτεινή ματιά επάνω σε ιστορικές αλήθειες και παραμυθένιους κόσμους. Η αλληγορική πάντως τοποθέτησή της ως προς το πόλεμο και τη διχόνοια είναι από μόνη της μία τεράστια κουβέντα και ξεφεύγει από τα πλαίσια τους σκοπούς του παρόντος κειμένου.

νομίζω οτι θα προτιμήσω την ταινία του Terry Guiliam καθώς και τον Λαβύρινθο με Coneli και Bowie.

ps: imo an den itan sta ispanika isos na min metrage kai toso, opote spanish language ftw